วิธีเลือกหนังสือนิทานสำหรับเด็กแต่ละช่วงวัย

พูดถึงนิทาน แม่ ๆ ก็คงรู้กันเป็นอย่างดีนะคะว่านิทานมีผลต่อพัฒนาการของเด็กมาก ๆ ทั้งในแง่ของจินตนาการความรู้ ความคิดสร้างสรรค์ การรับฟัง การรู้จักอดทนรอคอย การตั้งคำถาม สมาธิ เพิ่มจำนวนคำศัพท์ ความจำได้เป็นอย่างดี และรวมไปถึงการอ่านเพื่อสายสัมพันธ์ของครอบครัว

'นิทาน' จึงเป็นอาวุธลับของคุณแม่ที่ช่วยให้เด็ก ๆ ยิ้มและหัวเราะมีความสุขไปกับจินตนาการไม่รู้จบได้ค่ะ การอ่านนิทานต้องเป็นความสุข ไม่บังคับและไม่เสียน้ำตานะค้าเรามาเลือกหนังสือนิทานดีดีกันดีกว่า เรามาดูประเภทของนิทานที่คุณแม่ควรเลือกสำหรับน้อง ๆ แต่ละช่วงวัยกันค่ะ

ช่วงแรกเกิดถึง ​6 เดือน

ช่วงนี้เป็นวัยที่เริ่มใช้สายตาและมือ นอนขยับร่างกาย อมมือ คว้าจับสิ่งของ เริ่มคว่ำ ฟังและจดจำเสียงของพ่อแม่ได้ดี

หนังสือควรเป็นประเภทผ้านุ่ม ๆ นิ่ม ๆ จับแล้วมีเสียง มีตุ๊กตาบีบได้ยิ่งสัมผัสแล้วมีเสียงเล่นได้ยิ่งทำให้ลูกพยายามจะจับมากขึ้น หนังสือมีแต่ภาพก็ได้นะคะ หรือมีตัวอักษรเล็กน้อย ช่วงนี้เค้าจะฟังเสียงเล่าของคุณพ่อคุณแม่เป็นหลักเลยค่ะ เล่าด้วยเสียงที่อ่อนโยนอบอุ่นน่าฟังคุยกับเค้าเหมือนตอนอยู่ในท้องเลยค่ะ

ช่วงอายุ 6 - 12 เดือน

เริ่มคลานได้ คว่ำได้คล่อง นั่งเอง หยิบจับสิ่งของที่สนใจ มองรูปภาพ เริ่มจำคำศัพท์ง่าย ๆ และพูดได้ เช่นคำว่า พ่อ แม่ หมา แมว กิน นอน เป็นต้น การสัมผัสหยิบจับจะยังกะน้ำหนักแรงไม่ได้จะมีการโยนปาทิ้งเป็นส่วนนึงของพัฒนาการ

หนังสือที่แนะควรเป็นประเภทไม่ฉีกขาดง่าย ทนทาน เช่นประเภทหนังสือบอร์ดบุ๊คแข็งแรง เล่มกระดาษหนาทุกหน้า หนังสือเสียงกดแล้วมีเสียง ภาพสีสวย ตัวหนังสือน้อย ๆ หรือประเภทหนังสือยาง หนังสือเปียกน้ำได้เป็นต้นค่ะ

ช่วงอายุ 1-2 ปี

วัยนี้กำลังเรียนรู้เริ่มเดินเองได้ และชอบสำรวจ จะมีสมาธิไม่นานนัก เดินไปเดินมา คุณพ่อคุณแม่ต้องอ่านให้น่าสนใจเล่นเสียงสูงต่ำ ลูกฟังได้ไม่นานต้องเล่นใหญ่และดึงความสนใจลูกให้อยู่หมัด

หนังสือที่แนะนำ หนังสือนิทานสั้น ๆ เรื่องไม่ยาว ประมาณ 5-6 หน้าจบ ตัวอักษรน้อย ตัวหนังสือใหญ่ ภาพเยอะ หนังสือเสียง บอร์ดบุ๊ค หนังสือที่เล่นได้ เริ่มแทรกความรู้ เรื่องสี รูปทรง ABC เข้ามาให้ลูกจำ วัย 1 ขวบกว่า ๆ ใกล้ 2 ขวบเราจะสามารถสอนแนะนำให้เค้าดูนิทานเล่มบาง ๆ ทั่วไปได้แล้วค่ะจะเริ่มเข้าใจและการฉีกหนังสือจะน้อยลงถ้าเค้าชินกับการฟังและอ่านนิทานทุกวันลูกจะเริ่มเข้าใจว่าสิ่งนี้มีไว้ทำอะไรและไม่ทำลาย

ช่วงอายุ 3-4 ปี

วัยนี้เด็ก ๆ จะชอบฟังนิทานแล้วค่ะ อยากรู้อยากเห็นเข้าใจคำศัพท์ในหัวมีมากขึ้นสื่อสารโต้ตอบได้ และพร้อมเรียนรู้รอฟังนิทานเรื่องยาว ๆ สนุก ๆ จากคุณแม่ได้แล้ว

หนังสือที่แนะนำ คือหนังสือนิทานทั่วไปได้เลย รูปสวย ๆ ดูภาพแล้วแปลความได้รู้ว่าเกิดอะไรขึ้นในเนื้อเรื่อง เนื้อเรื่องดีดี มีการตั้งคำถามพูดคุยกับลูกได้ ควรเลือกเนื้อหาที่มีประโยชน์ไว้ก่อนและสร้างสรรค์เสริมสร้าง EF กิจวัตรประจำวันที่ดีกิน นอน แปรงฟัน ทานข้าว นิสัย การให้ การแบ่งปัน การขอโทษ การขอบคุณ การช่วยเหลือผู้อื่น เป็นต้น ต่อยอดมาจากวัยเด็กถ้าลูกชินกับการอ่านนิทานเค้าจะเป็นนักฟังที่ดีเลยค่ะ

ช่วงอายุ 5-6 ปี

เป็นวัยเข้าโรงเรียนเริ่มหัดเขียนอ่านได้บ้างแล้ว สมาธิจดจ่อนานขึ้นต้องการเนื้อเรื่องสนุก ๆ ผจญภัยไปเจอสิ่งแปลกใหม่

หนังสือที่แนะนำนิทานทั่วไปได้เลยค่ะ เลือกจากสิ่งที่ลูกสนใจ ตัวการ์ตูนโปรด เรื่องราวที่เค้าสนใจเป็นพิเศษแต่ยังคงมีภาพประกอบอยู่ หยิบหนังสือเล่มแรกของลูกที่ตัวหนังสือน้อย ๆ นำมาหัดให้ลูกได้เริ่มฝึกอ่านคำศัพท์ง่าย ๆ สามารถเริ่มซื้อหนังสือนิทานประเภทหัดอ่านสำหรับเด็กที่ ตัวใหญ่สือใหญ่ คำศัพท์ง่ายตามระดับเนื้อหาอาจไม่สนุกมากแต่เน้นคำศัพท์ง่ายสอนลูกไปในตัว

ถ้าเรารู้หลักในการเลือกหนังสือให้เหมาะกับวัยของลูก จะยิ่งช่วยให้ลูกสุกและสนใจอยากดู อยากฟังนิทานเตรียมพร้อมเรียนรู้ไปด้วยกันนะคะ แม้ว่าเทคโนโลยีจะก้าวไปไกลแค่ไหนแต่หนังสือมีประโยชน์มาก ๆ ค่ะ