สอนลูกให้แพ้อย่างผู้ชนะ

หลายครั้งที่คนเป็นพ่อแม่ผู้ปกครองรู้สึกสงสารลูกมากที่ต้องผิดหวังในบางสิ่ง หรือต้องผิดพลาดในบางครั้ง หรือแม้แต่เป็นผู้แพ้ในบางสถานการณ์ ประมาณว่าลูกเสียใจแค่ไหน ดูเหมือนผู้ที่เป็นพ่อแม่จะเสียใจมากกว่าเท่าตัวซะงั้น

ความจริงอยากจะให้พ่อแม่เปลี่ยนความคิดจาก “เสียใจ” เป็นน่าจะ “ดีใจ” มากกว่า เพราะลูกของคุณกำลังได้รับโอกาสในการฝึกจิตใจที่แข็งแกร่ง เรียนรู้ทักษะชีวิตที่สำคัญของการเติบโตเป็นมนุษย์ เพราะถ้าลูกผ่านด่านการ “แพ้เป็น” ก็จะทำให้ลูกมีโอกาสเรียนรู้และพัฒนาไปสู่ “การแพ้อย่างผู้ชนะ” โดยแท้

การสร้างภูมิต้านทานให้ลูกได้รู้จักเผชิญปัญหา เรียนรู้จักการ “แพ้” และ “ชนะ” เป็นเรื่องสำคัญยิ่งในยุคนี้ และเป็นเรื่องที่ต้องปลูกฝังตั้งแต่เล็ก เพราะสภาพปัญหาที่วุ่นวายอยู่ในทุกวันนี้ ส่วนหนึ่งเกิดจากน้ำมือผู้ใหญ่จำนวนไม่น้อยที่เป็นแบบอย่างไม่ดี และยึดติด “ต้องชนะ” เท่านั้น แพ้ไม่ได้

ในโลกความเป็นจริงแห่งปัจจุบันที่ต้องเผชิญกับโลกการแข่งขัน การสร้างภูมิต้านทานให้ลูกได้รู้จัก “แพ้อย่างผู้ชนะ” จึงเป็นเรื่องจำเป็น ภูมิต้านทานชนิดที่สอนให้ลูกรู้จักแพ้ให้เป็น สามารถสอดแทรกและฝึกผ่านสถานการณ์จริงในชีวิตประจำวันได้หลายวิธี ยกตัวอย่าง...

☞ ผ่านการเล่นกีฬา การให้ลูกได้เล่นกีฬาเป็นเรื่องดี แต่เป็นธรรมดาที่ลูกย่อมคาดหวังที่จะเอาชนะ ฉะนั้น เป็นเรื่องที่พ่อแม่ต้องอธิบายว่า จุดประสงค์สำคัญของการแข่งขันกีฬา ที่นอกจากความแข็งแรงของร่างกายแล้ว ก็เพื่อสร้างความสัมพันธ์ ความสามัคคีต่อกัน เมื่อลูกพ่ายแพ้ พ่อแม่อาจแนะนำว่า เป็นประโยชน์กับตัวลูกด้วย เพราะจะได้พัฒนาความสามารถ และฝึกซ้อมเพื่อการแข่งขันครั้งต่อไป 

☞ ผ่านการเรียน เรื่องการเรียนของลูกเป็นปัญหาหนักใจของคนเป็นพ่อแม่มิใช่น้อย เมื่อลูกเคยสอบได้คะแนนดี แล้วคะแนนแย่ลง ท่าทีของพ่อแม่จะส่งต่อสภาพจิตใจของเด็กโดยตรง ถ้าพ่อแม่เปลี่ยนจากการต่อว่าหรือดุลูก เป็นให้กำลังใจว่า ถ้าทำดีที่สุดแล้วก็ไม่เป็นไร ก็จะทำให้เด็กไม่กังวลใจมาก และมีกำลังใจที่จะตั้งใจและมุ่งมั่นในเรื่องการเรียนมากขึ้นด้วย

ที่สำคัญพึงระลึกไว้ว่า ทุกครั้งที่ลูกผิดหวังหรือแพ้ ภูมิคุ้มกันจากพ่อแม่จะทำให้ลูกแข็งแกร่งขึ้น ! และสิ่งที่พ่อแม่ควรสื่อสารส่งเสริมเพื่อให้ลูกแพ้อย่างผู้ชนะ 

✚ 1. แพ้ได้ก็ชนะได้ ✚

พ่อแม่ควรสอนให้ลูกเรียนรู้ว่า ทุกคนมีโอกาสชนะและแพ้ได้เท่า ๆ กัน และผู้ชนะก็ควรชื่นชมผู้แพ้ ในขณะเดียวกัน เมื่อแพ้ก็ควรยินดีกับผู้ชนะ ไม่มีใครชนะตลอดกาล และไม่มีใครแพ้ตลอดกาล ที่สำคัญ พ่อแม่ ผู้ปกครอง ต้องให้กำลังใจทุกครั้งเมื่อลูกผิดหวังหรือแพ้ และคอยปลุกขวัญกำลังใจพร้อมที่จะให้เขาลุกขึ้นใหม่ 

✚ 2. แพ้สร้างแรงบันดาลใจ ✚

ไม่ว่าจะแพ้หรือชนะพ่อแม่ควรต้องหาจังหวะและโอกาสในการที่จะส่งเสริมให้ลูกเกิดแรงบันดาลใจในครั้งต่อไปที่อยากจะทำให้ดีขึ้นหรือมีพัฒนาการมากขึ้น สามารถแปรเปลี่ยนเรื่องที่ลูกชนะหรือแพ้ให้กลายเป็นแรงบันดาลใจในเรื่องอื่น ๆ หรือเสริมสร้างศักยภาพของลูกให้ถูกทาง เพราะเขาอาจจะค้นพบทางที่เขาถนัดและมีความสุขก็ได้

✚ 3. แพ้แต่มุ่งไปสู่เป้าหมาย ✚

สิ่งสำคัญที่พ่อแม่สามารถปลูกฝังและสอดแทรกไปกับการเรียนรู้เรื่องแพ้-ชนะ คือ ความมุ่งมั่นที่จะไปสู่เป้าหมาย โดยใส่ใจในรายละเอียดระหว่างทางด้วย ให้เขาได้เห็นความสำคัญของทักษะชีวิตในด้านอื่น ๆ ด้วย เช่น ความอดทน ความพยายาม ความมุ่งมั่น การเรียนรู้ความผิดพลาด ฯลฯ รวมไปถึงการฝึกให้เขามีเป้าหมายในการดำเนินชีวิตอย่างมีแบบแผน ถ้าเข้าใจได้อย่างนี้ แม้จะเป็นผู้แพ้ แต่ก็ถือเป็นผู้ชนะ 

อย่าลืมว่า คนที่สำคัญที่สุดสำหรับเด็กก็คือพ่อแม่ ผู้ที่จะทำให้ลูกได้เรียนรู้ชีวิตว่าพวกเขาได้เรียนรู้อะไรในชีวิต เพราะในความเป็นจริงเด็กต้องเผชิญกับโลกการแข่งขันแทบจะทุกมิติ เพียงแต่พ่อแม่ต้องชนะใจตัวเองให้ได้ก่อนว่า ทุกการแข่งขันเป็นการฝึกให้ลูกได้เรียนรู้การ “ชนะใจ” ตัวเอง