"อิสรภาพของลูก" เมื่อออกนอกบ้าน

เคยเป็นเหมือนกันไหมออกนอกบ้านทีไรลูกแสดงอภินิหารตลอด อะไรที่ไม่เคยเห็นก็จะได้เห็น อะไรที่ไม่เคยเจอก็จะได้เจอ ช่างเดาอารมณ์ได้ยากเสียจริง

จิตแพทย์หลายท่าน เช่น เชสส์และโทมัส (Chess and Thomas, 1987) เชื่อว่าพื้นฐานอารมณ์ของเด็กมี 3 แบบ

✚ แบบที่ 1 เด็กเลี้ยงง่าย (The easy child) ✚

อารมณ์ดี ยิ้มง่าย ปรับตัวง่าย กินง่าย นอนง่าย เข้ากับผู้อื่นง่าย ชอบประสบการณ์ใหม่ ๆ ที่ท้าทาย มักพบในเด็กที่เกิดประมาณ 40% ข้อควรระวังคือ เมื่อลูกเป็นเด็กเลี้ยงง่าย พ่อแม่และผู้ใหญ่รอบตัวมักจะเอ็นดูและตามใจเขา ซึ่งการตามใจที่มากเกินไปนี้อาจจะทำให้เขากลายเป็นเด็กเลี้ยงยากในอนาคต

✚ แบบที่ 2 เด็กเลี้ยงยาก (The difficult child) ✚

ร้องไห้บ่อย หงุดหงิดง่าย อารมณ์แปรปรวน ปรับตัวยาก กินยาก นอนยาก ปฏิเสธหรือต่อต้านสิ่งใหม่ ๆ มักพบในเด็กที่เกิดประมาณ 10% ข้อควรระวังคือ เมื่อลูกเลี้ยงยาก พ่อแม่มักหงุดหงิดกับลูกบ่อย ๆ และถอดใจกับเขา แต่ให้มองกลับกันพ่อแม่โชคดีที่มีลูกคนนี้เพราะทำให้เราได้ฝึกความอดทน ข้อดีอย่างหนึ่งคือ เขาไม่ไขว้เขวกับอะไรง่าย ๆ ถ้าเขาเปิดใจกับสิ่งใดแล้วเขาจะเชื่อและปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด

✚ แบบที่ 3 เด็กปรับตัวช้า (The slow to warm up child) ✚

มักตอบสนองต่อสิ่งต่าง ๆ ช้า พ่อแม่มักจะอดทนรอคอยให้เด็กทำสิ่งต่าง ๆ ด้วยตัวเองไม่ได้ เราจะเผลอเข้าไปช่วย เด็กกลุ่มนี้จึงไม่มีโอกาสทำอะไรด้วยตนเอง ดังนั้นพ่อแม่ต้องให้ “โอกาส” เขาได้ทำสิ่งต่าง ๆ ตามวัยด้วยตัวเขาเอง

แล้วลูกผมล่ะอยู่ตรงส่วนไหน สภาพอากาศหนึ่งปีมีสามฤดู ส่วนลูกผมหนึ่งวันมีสามอารมณ์ พระเจ้าช่วยด้วย กลางคืนนอนเต็มอิ่ม ตื่นมาอารมณ์ดียิ้มแย้มแจ่มใส กินง่าย อยู่ง่าย เชื่อฟังกันอย่างดิบดี โอ้โห นี่ลูกผมหรือนี่ ช่างน่ารักอะไรอย่างนี้ พอสตาร์ทรถออกจากบ้านก็ยังตื่นเต้น ดีใจ สนุกสนานอยู่หรอก คงหวังว่าจะได้ไปเที่ยวเล่นสนุก ๆ สักพักก็เจอรถติดบ้าง คนเยอะบ้าง

เอาแล้วองค์ลูกเริ่มลงอิทธิฤทธิ์เริ่มปรากฏอารมณ์แปรปรวน อย่างนี้ก็ไม่กิน อย่างนั้นก็ไม่เอา ปฏิเสธทุกอย่างที่ขวางหน้า พอเริ่มตกเย็นเข้าหน่อยชีวิตสโลว์ไลฟ์เข้ามาแทนที่ ทำอะไรช้า ๆ กินข้าวช้า อาบน้ำช้า ๆ เรียกก็ไม่หัน ไม่ตอบสนองใดใดทั้งสิ้น สงสัยแบตเตอรี่เริ่มหมด คนเป็นพ่ออย่างผมนี่ต้องมีพลังมากมายขนาดไหนกันถึงจะเพียงพอต่อการรับมือกับลูก ได้แต่ท่องเอาไว้ในใจ นี่ลูกผมเหมือนผมเอง นี่ลูกผมเหมือนผมเอง จนเผลอหลับไปอย่างไม่รู้ตัว

ลูกไม้ย่อมหล่นไม่ไกลต้น นี่แหละหนาคือซิกเนเจอร์ที่หาที่ไหนไม่ได้อีกแล้ว พ่อแม่เตรียมตัวรับมือกับองค์ลูก ๆ ให้ดี เขาต้องการอิสระและจะเป็นตัวของตัวเองทันทีเมื่อออกนอกบ้าน เขาจะทดสอบความสามารถของพ่อแม่ว่าจะสามารถสยบเขาได้หรือไม่ เตรียมตัวครับ

:: อ้างอิง ::

Chess, S., & Thomas, A ( 1978 ). Origins and evolution of behavior disorders : From infancy to early adult life. Harvard University Press.