อย่าให้ลูก "ล้ำเส้น" จนชิน !

เด็กหลายบ้านเข้าถึงสิ่งของในกระเป๋าพ่อแม่ง่ายมาก โดยเฉพาะ 'โทรศัพท์มือถือ' หากลูกสามารถหยิบมือถือมาใช้เองได้เลย จะเกิดปัญหาหลายอย่างตามมา เช่น ลูกเอาไปดูนานเท่าไรก็ไม่รู้ ลูกจะเริ่มติดจอ ลูกจะเซ้าซี้อยากเล่นบ่อย ๆ (ตรงนี้เกี่ยวกับกติกาการใช้มือถือที่ไม่ชัดเจนด้วย)

พฤติกรรมที่อาจทำให้ลูกไม่รู้จักขอบเขตของ “ความเป็นเจ้าของ” ซึ่งหมายความว่า ต้องให้เจ้าของอนุญาตก่อน ลูกถึงจะเล่นได้ เมื่อไม่ต้องขออนุญาตก็อาจเข้าใจว่าเป็นของตัวเอง หยิบเล่นบ่อยเท่าทีต้องการ พอพ่อแม่ไม่ให้จะงอแงมาก ๆ

สิ่งสำคัญในการเลี้ยงลูกอย่างหนึ่ง คือ การสอนให้ลูกรู้จัก “สิทธิ” ของตัวเอง รวมทั้ง “สิทธิ” ของคนอื่น และเด็กต้องเรียนรู้เรื่องนี้จากคนเป็นพ่อแม่ก่อน การสอนให้ลูกรู้จักขออนุญาต เป็นการสอนให้ลูกรู้จัก “เคารพ” คนอื่นไปในตัว แปลว่า คนเรามีเส้นแบ่งระหว่างกัน คนแต่ละคนไม่เหมือนกัน คิดไม่เหมือนกัน ใช้ของไม่เหมือนกัน นิสัยไม่เหมือนกัน แปลว่า หากลูกอยากได้ของคนอื่น และคนอื่นไม่ใช่ลูก เขาไม่คิดเหมือนลูก เขาจะไม่ให้ลูกก็ได้เป็นเรื่องปกติและเป็นสิทธิของเขา

หากพ่อแม่มีเส้นแบ่งให้ขอบเขตนี้ชัดเจน มือถือของแม่อยู่ในกระเป๋าแม่ ลูกต้องขอก่อน ไม่ใช่มือถือของลูก ก็จะช่วยให้ลูกเข้าใจและเรียนรู้การเคารพสิทธิของคนอื่น เมื่อออกไปข้างนอกง่ายขึ้น

การเปิดช่องให้ลูกหยิบมือถือจากกระเป๋ามาใช้ง่าย ๆ นอกจากปัญหาลูกจะติดมือถือง่าย และงอแงมากตอนเราไม่ให้แล้ว ยังมีผลต่อความเข้าใจเรื่องพื้นที่ส่วนตัวหรือสิทธิส่วนบุคคลด้วย พ่อแม่ควรคิดเรื่องนี้ให้มากขึ้น

สอนลูกให้รู้จัก

▶︎ ขอ - “ขออนุญาตแม่ก่อนค่ะ” 

▶︎ รอ - “รอแม่คิดก่อน ว่าจะให้มั้ย” หรือ “รอแม่ใช้งานเสร็จก่อน”

▶︎ ได้ - “วันนี้วันหยุด มีโควต้าเหลือ 10 นาที จะใช้ใช่มั้ย” 

▶︎ อดได้ - “วันนี้ไม่ได้ เพราะไม่ใช่วันหยุด ตามที่ตกลงกันไงคะ”  

ไม่จำเป็นที่ลูกจะต้องได้ทุกครั้งของการขอ เราอาจคิดว่า ลูกอุตส่าห์ขอแล้วน่าจะให้ลูกนะ จริง ๆ คนละเรื่องนะคะ เราตอบสนองความน่ารักนี้ด้วยการชื่นชมได้ค่ะ เช่น “หนูรู้จักขอแม่ เก่งมากเลย” ไม่จำเป็นต้องขอแล้วได้เสมอไป เมื่อเราแยกเรื่องได้ ลูกจะเข้าใจตาม และพยายามอย่าให้ลูก ▶︎ ได้...โดยไม่ต้องขอ ▶︎ ได้...โดยไม่ต้องรอ ▶︎ ได้...ตลอดเวลา เพราะหาก "อดได้" ลูกจะอารมณ์รุนแรง หรือไม่เราก็ต้องดุแรง ๆ ลูกถึงยอม 

หากเราทำได้ตามที่แนะนำ คือ 'ขอ - รอ - ได้ - อดได้' นอกจากลูกจะเข้าใจสิทธิของคนอื่น รู้ว่าโลกไม่ได้หมุนรอบตัวเขา ลูกยังรับรู้อำนาจปกครองของพ่อแม่ด้วย ลูกจะเชื่อฟังพ่อแม่ง่ายกว่าบ้านที่ไม่ต้องขอ ไม่ต้องรอ และได้ตลอดที่ลูกไม่เห็นเส้นแบ่งของพ่อแม่ ล้ำเส้นได้ตลอด พอถึงคราวให้ไม่ได้ ลูกจะร้องไห้โวยวายหนักมาก โดยเฉพาะอดมือถือ 

ปลูกฝังเรื่องนี้ ตั้งแต่ลูกเล็ก ๆ และประยุกต์ใช้กับเรื่องอื่น ๆ ด้วยนะคะ พ่อแม่ต้องมีเส้นแบ่ง ให้รู้จักสิทธิของคนอื่น สอนให้ ขอ รอ ได้ และอดได้ อย่าให้ลูกเคยชินกับการล้ำเส้น จนเข้าใจว่าไปว่าโลกต้องหมุนรอบตัวเอง นำมาซึ่งการเอาแต่ใจ และพอไม่ได้ก็ร้องไห้โวยวายเยอะเลย